Facebook’un ana şirketi Meta, şirketlerin iş ilanlarında kullanıcıları tarihsel cinsiyet kalıplarına göre hedef alan bir algoritma kullandığı iddiasıyla insan hakları gruplarının tepkisini çekti.
Facebook’a yönelik iddialar, kar amacı gütmeyen Global Witness kuruluşu tarafından yürütülen bir araştırmaya dayandırıldı.
İŞ İLANLARI CİNSİYET KALIPLARINA GÖRE SINIFLANDIRILDI
Raporda, Facebook’un reklam platformunun iş ilanlarında kullanıcıları genellikle tarihsel cinsiyet kalıplarına göre hedeflediği belirtildi. Global Witness’ın Facebook’un Ad Manager platformundan elde ettiği verilere göre, örneğin tamirci pozisyonları için verilen iş ilanları ezici bir çoğunlukla erkek kullanıcılara gösterilirken, okul öncesi öğretmenleri için verilen ilanlar çoğunlukla kadın kullanıcılara gösterildi.
CNN makalesinde yer alan ek araştırma, cinsiyet ayrımcı iş ilanının sadece Avrupa ile sınırlı olmadığını, bunun ‘küresel bir sorun’ olduğunu gösterdi.
Global Witness’ın demokrasiye yönelik dijital tehditler konusundaki kampanya stratejisini yöneten Naomi Hirst medya kuruluşu CNN’e verdiği demeçte, “Endişemiz, Facebook’un toplumda birlikte yaşadığımız önyargıları şiddetlendirmesi ve aslında işyerinde ilerleme ve eşitlik fırsatlarını gölgelemesidir” dedi.
UYGULADIĞI STRATEJİDEN DOLAYI ŞİKAYET EDİLDİ
Global Witness, Meta ve Facebook aleyhine Fransa ve Hollanda’da şikayette bulundu. Örgüt, kurumları şüpheli insan hakları ihlallerini incelemeye çağırdı.
Meta, cinsiyet ayrımcı iş ilanları algoritmasına uymaktan suçlu bulunursa, şirket para cezaları, yaptırımlar veya ürününde daha fazla değişiklik yapması için baskı ile karşı karşıya kalabilir.
Araştırma, Facebook’un reklam yöneticisi platformuna göre, Fransa’da okul öncesi öğretmeni iş ilanı gösterilen kullanıcıların %93’ünün ve psikolog iş ilanı gösterilen kullanıcıların %86’sının kadın olduğunu, pilot iş ilanı gösterilen kullanıcıların yalnızca %25’ini ve tamirci iş ilanı gösterilen kullanıcıların %6’sını kadınların oluşturduğunu gösterdi.
ON YILDIR AYRIMCILIK İDDİALARIYLA KARŞI KARŞIYA GELİYOR
Facebook, geçtiğimiz on yıl boyunca iş ilanlarının dağıtımı da dahil olmak üzere çeşitli ayrımcılık iddialarıyla karşı karşıya kaldı. Platform, 2019 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki çok sayıda davayı çözüme kavuşturmak için yapılan bir anlaşmanın parçası olarak, cinsiyet ve ırk gibi korunan özelliklere dayalı olarak konut, kredi ve istihdam reklamlarının önyargılı bir şekilde sunulmasını önlemek için değişiklikler yapma sözü verdi.
Platformun iş modeli, algoritmasının reklamları tıklama olasılığının en yüksek olduğunu düşündüğü kullanıcılara dikkatli bir şekilde hedeflemesine dayanıyor. Böylece reklam alıcıları platformdaki harcamalarından getiri elde ediyor.
İnsan hakları savunucuları, bazı durumlarda Facebook’un reklam sistemi tarafından gösterilen önyargıların diğer eşitsizlikleri daha da kötüleştirebileceğini söylüyor.
FACEBOOK SEÇİMLERİN SONUCUNU DA DEĞİŞTİRMİŞTİ
Cambridge Analytica, 2016 ABD Başkanlık Seçimleri’nde Donald Trump’a “politik danışmanlık” veren şirketlerden biri olarak biliniyor. Şirketin eski bir çalışanının yapmış olduğu itiraftan sonra büyük skandal ortaya çıktı. Duruma göre, Cambridge Analytica Facebook’tan topladığı verileri seçim sonucunu etkilemek için kullandı.
Facebook, Cambridge Analytica isimli şirketin 50 milyon kullanıcısının verilerini politik manipülasyon amacıyla kullandığının ortaya çıkmasının ardından #deletefacebook kampanyası kullanıcıları Facebook’u silmeye davet ederken, yatırımcılar da skandala karşı tepkisiz kalmamıştı.
