İzinsiz yapıların karar alınmadan yıktırılması Anayasa’ya aykırı bulundu

Anayasa Mahkemesi, kaçak ve izinsiz inşa edilen yapıların yıkımına ilişkin kritik bir karar aldı.

İstanbul 7. İdare Mahkemesi, baktığı bir davada, 775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun, “Yeniden Gecekondu Yapılmasının Önlenmesi” başlıklı 18. maddesindeki, “izinsiz yapılar hiçbir karar alınmasına lüzum kalmaksızın belediye veya devlet zabıtası tarafından derhal yıktırılır” hükmünün iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu.

Yüksek Mahkeme, düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. İptal hükmünün 9 ay sonra yürürlüğe girmesine karar verildi.

Anayasa Mahkemesinin gerekçesinde, kuralla kamu arazisi üzerinde izinsiz bir yapının inşa edildiğinin tespiti durumunda, herhangi bir yıkım kararına gerek duyulmadan belediye veya devlet zabıtası tarafından yapının derhal yıkılabilmesine olanak sağlandığı belirtildi.

Kural nedeniyle, izinsiz yapıyı inşa edenlere ve yapıyı kullananlara, söz konusu yıkım işleminin tebliğ edilmek suretiyle bildirilemeyeceğine işaret edilen gerekçede, bu işleme karşı ilgililerin kullanabileceği bir dava açma hakkının korunmasını sağlayacak güvencelere yer verilmediği kaydedildi. Bu durumun, “yıkım kararının hukuka uygun olup olmadığının iptal davası yoluyla incelenmesine imkan sağlayan başvuru yolunu işlevsiz hale getirdiği” vurgulandı.
Bu nedenlerle kuralın Anayasa’nın 35. maddesinde güvenceye alınan mülkiyet hakkıyla bağlantılı olarak Anayasa’nın 40. maddesinde düzenlenen etkili başvuru hakkına aykırılık oluşturduğu tespiti yapıldı.